SCENE REPORT        Previous        Next

PUNK IN BELGIË

BACKSTAGE (BEL) - September 1986

10 jaar punk. Ho ja jongen, ik herinner het me nog als de dag van gisteren. Dat was pas eens een belevenis zeg. Herinner je je nog het eerste interview van the Sex Pistols, was dat niet met Billy Grundy in Today op ITV ? En was dat ook niet Siouxsie die toen daar zo lekker vulgair stond te doen achter de rug van Sid Vicious ? ...

Hoeveel kilo's dergelijke bullshit er het laatste jaar in uw dagblad/weekblad/maandblad ... verschenen zijn, weet ik niet precies, bij mij thuis ligt er in elk geval al een onoverzichtelijke stapel met als welriekende titels: 10 jaar punk, het definitieve Lydon-interview, 10 jaar punk alsof U er zelf bij geweest was, de betekenis van de Roxy voor de eerste punks, 10 jaar punk ... de tijd van toen ...

En daar wringt hem het schoentje: 10 jaar punk is inderdaad een verjaardag waar even bij stil mag gestaan worden, maar het gros der artikels houdt zich dus enkel en alleen bij een encyclopedische beschrijving van hoe het ooit geweest is, m.a.w. iedereen die ooit maar eens één enkele punkplaat gekocht heeft, voelt zich opeens geroepen om de geschiedenis, de sociaal-politieke relevantie, het element klassenstrijd en wat weet ik nog al niet meer van 10 jaar punk in de verf te zetten.

Bij Backstage wilden we die verjaardag ook niet onopgemerkt laten voorbijgaan, maar omdat op de redactie naast de spreuk "'God ziet U, hier vloekt men niet" ook nog de wijze spreuk "you gotta walk and don't look back" hangt, willen we eens een kleine schets geven van wat er anno '86 zo nog allemaal gebeurt in België in de zogeheten punkmilieus. Er wordt steevast aan de klaagmuur gestaan door groepen als bv. The Dirty Scums dat punk systematisch dood gezwegen zou worden: wij bewijzen het tegendeel maar stellen tevens de vraag: waarom worden ze doodgezwegen, en hoe zit het met de indertijd zo veelgeprezen en/of verguisde fanzines: verschijnen er nog, hebben ze nog enige impact ...

Daar nauw bij aansluitend ligt de vraag over eventuele isolatie: wordt er niet elke week opgetreden voor reeds bekeerden, gaat men niet de toer op van de Give Buzzes die steeds wel een cafeetje vinden om in te spelen, en zo ja, kan het de groepen iets schelen, of hebben ze zich al lang bij die situatie neergelegd ? In hezelfde perspektief gooien wij enkele punks de uitspraken van Lydon voor de voeten: "Punks die nu nog altijd verslaafd zijn aan leren jekkers en Mohikanenkoppen hebben er geen bal van begrepen ... Ze zien er nu even belachelijk uit als de hippies in de tijd van the Sex Pistols." Behoren punks weldra tot de folklore ? Worden ze beschouwd als de symbolische punks ? Waar de sterre bleef stille staan ... ? Is het waar dat het punkpubliek anno '86 hoofdzakelijk uit 16-17jarigen bestaat die enkel en alleen nog in hardcorepunk geïnteresseerd zijn ? Zo ja, zijn er geen parallellen te trekken met de eveneens ongemeen grote belangstelling voor hardrock bij die leeftijdsgroep ? Worden er nog punkplaten uitgebracht ? Zijn er in feite wel voldoende platen verkocht van de elpees van Zyklome A en van The Dirty Scums ? Hoe reageren platenmensen op die uitgaves: houden ze er rekening mee, zijn de zogenaamde independents ook niet vergroeid tot klonen van de grotere firma's, hoe worden die echte punkplaten nu feitelijk verdeeld: per bakfiets, met de fietsped, of gewoon via de normale distributiekanalen ?

Ook het politieke aspect willen we even belichten: punk richtte zich aanvankelijk vooral tot extreemlinks en extreemrechts. Hoe zit het daar vandaag de dag mee: betekenen al de hanekamvestjes met The Exploited op evenveel rechtse hooligans, en last but not least laten we nog enkele oudstrijders aan het woord. Delen ze allemaal de mening van Lydon ... Hadden we toen geweten wat wat we nu weten ...

U ziet het ... een hele boterham, en in feite weten we nu reeds al de antwoorden op die spannende vragen, maar om U nog een maand kopbrekens te bezorgen, publiceren we ze pas volgende maand.

10 jaar punk ... ja jongen, het is me wat ...

LVD

horizontal rule

BACKSTAGE (BEL) - October 1986

Punk's not dead. De favoriete slogan op hanekamverstjes. Maar is dit wel zo ? Kunnen we tien jaar  na Rotten nog spreken van punk. Die punk, bestaat die nog ? Of moeten we anno '86 niet veeleer gaan spreken van een hardcorebeweging ? Zijn er nog wel punkgroepen actief in ons mooie landje, of zijn ze allemaal omgeswitcht tot hardcoregroepen ? Een leuke vraag, maar voor we de punk/hardcorescène anno nu doorlichten, blikken we eerst even terug op de geschiedenis van de Belgische punk. In een heel mooi schrift van mij stond vroeger in koeien van letters: om het heden te begrijpen, moet je het verleden kennen, daarom: een overzicht.

Wie denkt dat de huidge punkbeweging zijn roots vindt in '76-'77 slaat de bal defig mis. Akkoord, er was wel een beruchte debuutelpee van The Kids maar daarna was het noppes. Van punk in België is er feite nog maar zo'n goeie vier jaar sprake, ein in die vier jaar is er ook al heel wat veranderd. Verschillende stromingen zijn de revue gepasseerd. Erwin Van Mol van de death-core-band X-Creta spreekt zelfs van drie jaar punk en zet de stromingen op een rijtje.

Erwin Van Mol: "De echte '77-rage zoals in Engeland heeft België nooit gekend. The Kids worden wel eens vernoemd als Belgiës eerste punkband, waarom, dat weet ik niet. Men is maar eerst van een hechte punksien beginnen spreken zo'n goeie drie jaar geleden, met de opkomst van de hardcore-beweging die vanuit de VS overwaaide. De bands begonnen steeds sneller en minder technisch te spelen, neem bv. Zyklome A, die speelden zeer primaire muziek, bestaande uit een zeer elementair drumritme, één enkel gitaarakkoord dat steeds verschoven wordt en drienoten-melodietjes die steeds herhaald werden. Deze simpele maar toch krachtige manier van spelen vond onmiddellijk navolging in heel België en de hardcoresien was een feit. De tweede grote evolutie kwam er met de invloed van Amerikaanse groepen als M.D.C. en D.R.I. Punkmuziek begon steeds meer de bestaande muzikale structuren af te breken. In Nederland bracht bv. Lärm de EP "Campaign for musical destruction" uit. DIt eindigde in een geweldige, onmuzikale, helse snelheidsrace. Meestal waren de songs niet langer dan 15 à 20 seconden of zelfs korter. De bekendste vertegenwoordigers uit die periode: Zyklome A opnieuw, Capital Scum, Vortex en ook wijzelf. Een derde grote muzikale evolutie kwam er dan midden '85. De snelheidsrace bleek in een doodlopend straatje te zitten. Door een gebrek aan techniek werd er een hele tijd slechts noise geproduceerd. Daarom werd er een uitweg gezocht naar een vorm van muziek die én stevig én snel was, maar waarbij ook de techniek belangrijker werd. Uit die stroming, waarvoor de toepaselijke naam metalpunk werd bedacht, kunnen we vooral drie groepen onthouden: Koyaanisquatsi, Heibel en nog maar eens wijzelf. De invloeden van de metalpunk moeten gezocht worden bij groepen als On Slaught, English Dogs en Corrosion of Confirmity. Deze nieuwe beweging stuit natuurlijk op veel verzet, zoals alle vernieuwingen. Veel bands blijven dan ook in de oorspronkelijke traditie (lees: hardcore) verderspelen, zoals bv. CPV en Eardamage. Sommigen zoals Pigs in Blue Glue houden zelfs een ware kruistocht tegen de metalpunk."

Tot zover het credo van Erwin Van Mol. Over de controversie rond metalpunk en de eventuele link naar speedmetal hebben we het volgende maand. Uit dit overzicht blijkt in elk geval al één iets duidelijk te zijn: punk's not dead, maar wel onderverdeeld in heel veel hokjes. Die hokjes blijken nogal eens artificieel te zijn - het kind moet een naam hebben - maar van goeie ouwe '77-punk-stijl is al lang geen sprake meer.

Wanneer we de geschiedenis overlopen aan de hand van het uitgebrachte materiaal, blijkt dit nog duidelijker. Nagenoeg alle elpees vallen onder de noemer hardcore. Ook opvallend is dat 90 % van het platenwerk uitgebracht wordt door Punk Etc., een VZW met Dirk Michiels als centrale figuur. Met hem aan het woord hebben we meteen ook een bijna complete punk-discografie.

Dirk Michiels: "Hoe ik tot Punk Etc. gekomen ben ? Zo'n vier jaar geleden deed ik de techniek voor een radioprogramma van FM Bruxelles, "Eigen Werk", met Guy Slash dat enkel en alleen Belgische producties bracht. Op een bepaald moment is die Guy Slash cassettes beginnen uitbrengen op het label van FM Bruxelles. Daar hielp ik dan ook aan mee. Plots zijn we met het idee voor de dag gekomen om eens iets te doen rond punk in België op dat moment, in '82 dus. We zouden eerst een uitzending maken over de Belgische punk en de geschiedenis daarvan. Ik deed wat opzoekingen, interviews met Ludo Mariman en andere obscure gasten uit die tijd. Toen hebben we een cassette uitgebracht die de sien uit de jaren '80-'81-'82 omvatte. Tot mijn grote verbazing was er op dat moment niks meer dat nog maar op punk leek. The Kids waren een popgroepje geworden. Er waren nog wel Siglo XX en de Brassers, maar die zaten dan weer in de doemsfeer, weliswaar nog met de roots in de punk, maar toch geen echte punk meer. Dan ben ik dieper gaan graven. Mijn enige aanknopingspunt was in feite een nummer op de eerste "No Big Business"-elpee. Daar stond één groep op die weliswaar niet punk klonk maar het wel was: The Underdogs. Ik heb die mensen opgezocht en ben ook bij Anarchists on Dope, de latere Jeugd van Tegenwoordig, gaan aankloppen. We zijn samen de studio ingegaan, en met een jaar vertraging - ik moest eerst nog mijn vaderland dienen - is dan de eerste cassette van Punk Etc., Allez Crachez, op zo'n 200 exemplaren uitgekomen. Die cassette verkocht zo goed en kreeg zo'n positieve reacties dat we de smaak definitief te pakken hadden. Er waren ook steeds meer groepen geïnteresseerd. Ons volgend wapenfeit was daarna het uitbrengen van de single van Sexy Bollocks "What's in a name". Die werd opgenomen in een kleiene achtsporenstudio en aanvankelijk was ik ook niet zo te spreken over de kwaliteit ervan. Ik luisterde in die tijd namelijk vooral naar Engelse platen, en de klankkwaliteit daarvan was stukken beter. Later kreeg ik enkele independents uit andere landen op mijn draaitafel, en toen was alle voorbehoud meteen verdwenen. Onze klankkwaliteit moest bijlange niet onderdoen voor die van de independents uit andere landen. Daarmee was het hekken van de dam, en volgden er nog een hele rits releases. Nog even op een rijtje wat er zo al op Punk Etc. verschenen is: "Allez Crachez" met Anarchist on Dope, The Underdogs, Sexy Bollocks, Vortex, Nuit St. George, Tyfus en O-Veux (jawel). Uit dezelfde periode dateert de single van Anarchists on Dope en de opvolger van "Allez Crachez", "Second time around", met als illustere namen: Subversion, Krank, de eerste opnames van The Dirty Scums, More Action (momenteel de kern van The Mud Gang uit Deinze), Zyklome A (eveneens de eerste opnames) en Fixator. Van een collector's item gesproken. Nog in '83 komt dan "The Repression"-EP van Moral Demolition en Zyklome A uit. In '84 verschijnt dan van diezelfde Zyklome A "Made In Belgium", met veel tamtam aangekondigd als de eerste Belgische punkelpee na die van The Kids, en met evenveel tamtam overal de grond ingeboord wegens déjà vu. Volgen dan nog: "Alle 24 goed" (diversen), "Dirty Songs "van The Dirty Scums (toen nog niet op de hardcoretoer) en de elpee van Vortex en No Debt."

Alles bij elkaar nog geen uitgebreide discografie. Opvallend is de overheersende hardcoretrend. Is dat soms het criterium dat Punk Etc. vooropstelt om in de studio te mogen duiken ? Dirk Michiels: "Nee, toch niet, dit is louter toeval. Het is nu eenmaal zo dat bijna alle groepen die zich aangeboden hebben en met wie ik wilde samenwerken hardcore speelden. Maar meer moet je daar niet achter zoeken."

Gunnard, bassist van Sponky Business, een punkgroep uit Brugge, die duidelijk géén hardcore speelt, heeft toch zo zijn bedenkingen bij Punk Etc. Guinard: "Ik weet niet, ik sta wat afkerig tegenover een VZW als Punk Etc. Ik moet wel toegeven, we hebben er nooit contact mee gezocht. Ze bekleden GVD als het ware een monopoliepositie wat betreft punk in België. Onze elpee, "So What !?", hebben wij heel bewust helemaal onafhankelijk opgenomen. Het heeft ons misschien wat meer geld gekost, maar toch, zo'n monopoliepositie vind ik eerder gevaarlijk."

Punk in België lijkt dus meer en meer vertaald te kunnen worden als hardcore in België. Punk Etc. blijkt daarvan de grote promotor te zijn. De punkbeweging is niet enkel op muzikaal gebied deftig veranderd. Ook de attitude ten opzichte van het "Werkelijke leven" blijkt geëvolueerd te zijn. De generatie uit '77 wordt afgedaan als part time punks. De groepen uit die tijd worden commerciële beunhazen genoemd. Nu blijkt men meer dan ooit met beide voeten op de grond te staan.

Dirk Michiels (Punk Etc.): " Van die eerste jaren kan ik eigenlijk niet zo goed meepraten. Wat ik wel betreur is dat de punks van nu, op gebied van mode dan, heel wat minder stijl en klasse naar voren brengen dan hun voorgangers. Vroeger zaten er daar nog knappe kapsels tussen, in veel kleuren en zo, prachtig afgewerkt. Nu lijkt de punkoutfit wel een uniform. Vroeger was dat allemaal bedoeld om te shockeren. Nu wil men dat ook nog, maar men weet niet goed meer hoe. Er wordt getracht de grenzen steeds meer te verleggen, maar volgens mij lukt dat niet al te best. Anderzijds moet ik wel toegeven dat de punks van nu duidelijk over veel meer inhoud beschikken, ze weten waar ze mee bezig zijn en zijn heel geëngageerd. Je kan ze niks meer wijs maken."

Bart D'ooghe (zanger van The Dirty Scums): " Volgens mij wisten punks van het eerste uur helemaal niet waar ze mee bezig waren. Ze liepen wel rond met "no future" en "no fun" op hun vestjes, maar het waren niet meer dan loze slogans. Alles was enkel en alleen destructief bedoeld, om de boel naar de kloten te helpen. Nu is dat destructieve aspect voor het grootste deel verdwenen. De punks zijn ook politiek bewuster en scanderen geen slogans meer waar ze geen bal van begrijpen. Als er een punk "Anarchie" op zijn vest heeft staan, dan weet hij waar hij het over heeft. En wat dat politieke betreft, onze nieuwe single zal "Martens, jij ouwe rukker" heten, dat zegt toch genoeg ?"

Marc Verbeeck (ex-Zyklome A, nu Eardamage): "Ja, vroeger ging je gewoon naar een optreden om wat fun te maken hé, om aan alles je voeten te vegen. Punk was veel meer een vorm, een manier om je te kleden. Nu zijn alle punks politiek bewuster, ze weten waar ze mee bezig zijn. De tijd van holle slogans is voorbij."

De tijd van Punk in België deel I is ook voorbij. Volgende maand gaan we dieper in op links en rechts binnen de punk, ontleden we de verschillende richtingen nog wat nader, en stellen we tevens enkele vraagjes i.v.m. mogelijke eilandvorming binnen het circuit. Reacties steeds welkom op de redactie. No future voor de punk, of toch ?

LVD

horizontal rule

BACKSTAGE (BEL) - November 1986

Eindelijk ! Deel twee van Punk in België. Voor wie vorige keer niet goed opgelet heeft, willen we toch nog eerst een korte samenvatting geven van wat er in deel één uit de doeken gedaan werd. Wanneer we de hedendaagse Belgische punkscène onder de loepe nemen, dan moeten we er wel degelijk rekening mee houden dat die nog erg jong is: zo'n goeie vier jaar oud. Opvallend is dat we niet meer kunnen spreken van een geünifieerd geheel, eerder van een groot aantal verschillende richtingen die vaak ten behoeve van één of twee groepen uitgevonden zijn en bijgevolg dan ook niet lang meegaan. Punk blijkt tevens meer en meer vertaald te kunnen worden als hardcore, de uitzonderingen bevestigen de regel, en de grote promotor van die hardcorebeweging is de VZW Punk Etc. De meeste bands zijn het erover eens dat de punk/hardcorebeweging aan heropleving toe is. Een heropleving die zich logischerwijze ook zou moeten laten merken in de publieksopkomst bij concerten en in de platenverkoop. Dat publiek proberen wij deze maand wat nader te analyseren en ook de verkoopcijfers worden kritisch onder de loepe genomen. Eerst nog even de politieke verhoudingen binnen de punk: zijn punks links of rechts, of geen van beiden.

Links/rechts

Het antwoord van alle ondervraagden luidt eensgezind: punks zijn links, met een voorkeur voor het anarchisme. Toch duiken er op veel optredens nog skinheads en Exploited-aanhangers op. Toch twee politieke families binnen de punk ?

Marc Verbeeck (ex-Zyklome A, nu Eardamage): "Ja, ik weet het, The Exploited was het schoolvoorbeeld van een rechtse punkgroep. Toch lijkt het me overdreven om te stellen dat er nog veel rechtse punks zouden zijn. Af en toe zie je er nog wel enkele bij optredens, maar ze vormen een minderheid, en als ze werkelijk aanstalten maken om herrie te schoppen, dan worden ze meteen ook buitengewerkt. Ik heb sterk de indruk dat ze alleen nog naar buiten komen voor grote optredens, genre PiL of the Clash."

Dirk Michiels (Punk Etc.): "Ja inderdaad, er zijn nog een hoop oi-ers (extreem rechtse punkbeweging, n.v.d.r.), links en rechts verhouden zich nog steeds zoals olie en vuur, maar aan de andere kant mag je ook niet veralgemenen en stellen dat elke skinhead een Exploited-fan is. De laatste tijd ben ik ook naar enkele gewone optredens en fuiven geweest, en daar zie je ook altijd een hoop skins. Dat waren zeker niet allemaal neo-nazi's. De meeste van die mensen hebben gewoon de look van de echte skins overgenomen, meer niet."

Leeftijd

Als we van de veronderstelling zouden uitgaan dat het overgrote deel van de punks van nu ook punks van het eerste uur zijn, die door de magic touch van Rotten en co. het licht gezien hebben, dan zou de gemiddelde leeftijd van het kortgeknipte publiek zo rond de 27 jaar moeten liggen. Van die redenering klopt natuurlijk geen bal, meer nog, de gemiddelde leeftijd van de punks van nu ligt rond de 20, en de leeftijdsgroep 15-17 jaar is ook heel sterk vertegenwoordigd. Heeft "Deep Purple in Rock" moeten plaats ruimen voor "Never mind the Bollocks" ?

Marc Verbeeck: "Misschien wel, ja. Heel vaak zie je op optredens nieuwe gezichten, en dan denk je, ha, nog enkelen erbij. Maar heel vaak haken die ook al vlug af. Zie je, 15 tot 17 is zo een leeftijd waarop mensen nog heel onzeker zijn, ze gaan op zoek naar wat ze werkelijk willen, en als dan de keuze moet gemaakt worden tussen disco, punk en hardrock, dan kiezen er velen logischerwijze voor punk. Na verloop van tijd hebben ze ontdekt dat ze zich toch beter voelen bij disco, new wave of weet ik veel. Er blijven er ook veel komen, en die vormen dan een tegengewicht voor de ouderen die afhaken. Maar de harde kern, die de meeste activiteiten op poten zetten, die zijn toch allmaal tussen de 20 en de 25."

Dirk Michiels: "Je mag je niet laten misleiden door het uiterlijk van die gasten. Onder mij wonen er enkele jonge mensen die er heel punk uitzien, maar die allesbehalve punk zijn. Ze luisteren gewoon naar La Muerte, Simple Minds en van die dingen. Zelf loop ik ook al jaren niet meer rond in gescheurde broeken en met mijn haar recht of zo. Er zijn nog steeds een hoop mensen die in het weekend hun haar recht zetten en in de rest van de week de meest maatschappijbevestigende kerels zijn. Het is heel moeilijk om precies te bepalen wie nu wel punk is en wie niet."

Kleinschaligheid

Zoals hierboven vermeld durven de meeste groepen al eens het leuke woordje anarchistisch in de mond nemen. Zoals elke Bakoenin-kenner U zal kunnen meedelen is één van de basisprincipes van het Anarchisme de kleinschaligheid. De Belgische punksien blijft dan ook (soms noodgedwongen) bij de kleinschaligheid zweren. Een nadeel is daar wel aan verbonden: het gevaar van eilandvorming, steeds maar preken voor gelijkgezinden. Of dat niet frustrerend wordt op de duur ?

Marc Verbeeck: "Ja, soms krijg je wel de indruk, we spelen altijd weer voor diezelfde mensen. Maar aan de andere kant heeft die kleinschaligheid ook weer zijn voordelen. We kunnen alles doen wat we willen zonder inmenging van buitenaf, niemand kan ons zeggen, dat kan niet, of dat dulden we niet. Als je wereldwijd zou willen doorbreken en voor een grote platenfirma zou tekenen, dan zou dat wel even anders liggen. Je mag ook niet vegeten dat precies door die kleinschaligheid er een perfecte samenwerking bestaat tussen alle groepen, er wordt enorm druk gecorrespondeerd en we hangen nauw samen."

Een stelling die we bevestigd zien bij Bart D'ooghe, zanger van The Dirty Scums. Voor en na hun optredens houdt hij een standje open waar nagenoeg alle Belgische punkplaten te koop zijn. Of hij dat graag doet ? Bart D'ooghe: "Tuurlijk jongen, tijdens de optredens van die andere groepen worden onze platen ook verkocht. De ene dienst enz. enz. ..." Punks united, l'union fait la force !

De plaatverkoop

Ook op het platenfront blijkt kleinschaligheid het ordewoord te zijn. Alle groepen hebben hun top 30-illusies al lang laten varen en zijn al blij als er een goeie duizend exemplaren verkocht worden. Bart D'ooghe is heel optimistisch ("onze eerste elpee is bijna uitverkocht, we kregen bestellingen binnen uit de hele wereld, zelfs uit Amerika, onze tweede elpee zal waarschijnlijk dezelfde weg opgaan"). We vroegen Dirk Michiels van Punk Etc. in welke rangorde we dat "bijna uitverkocht" dan wel moeten situeren.

Dirk Michiels: "Kijk, een groep die bij ons een plaat uitbrengt, moet iets heel duidelijk voor ogen houden: wij zijn geen platenfirma, wij zijn een VZW. Het ligt dus niet in onze bedoeling om winst te maken, maar verlies kunnen we ons evenmin permitteren. Als je weet dat een plaat uitbrengen so'n slordige 150.000 fr. kost, dan snap je wel dat ik me niet al te veel misstappen kan veroorloven. Trouwens, als ik een plaat uitgebracht heb, dan moet ik wachten tot er daar geld van binnenkomt voor ik me weer eens aan iets kan wagen. Het enige criterium dat ik daarom vooropstel bij een eventuele release is: vind ik het goed of niet. De zaken zouden natuurlijk anders liggen als ik over een kapitaal van een miljoen of twee zou beschikken, maar zoveel heb ik dus niet. De algemene regel is dat er van een plaat 1000 exemplaren geperst worden, en meestal worden er daar zo'n zes à zevenhonderd van verkocht. Als een plaat werkelijk goed loopt, dan komen er hoogstens nog één à twee persingen bij, kwestie van wat beter uit de kosten te komen, maar verder ga ik niet, want anders zou ik geen geld meer kunnen investeren in nieuwe uitgaves. Tot nu toe zijn er twee platen volledig uitverkocht en dus niet meer verkrijgbaar: "Alle 24 goed", daar zijn er in een goeie acht maanden 1.400 van verkocht, en "Made in Belgium" van Zyklome A, daar zijn er in een jaar evenveel van verkocht. De groepen die menen dat ze er meer van zullen kwijtraken, zitten bij ons aan het verkeerde adres, wij zijn een VZW, geen platenfirma."

Over een eventuele doorbraak naar een groter publiek, en of dat ook meteen betekent dat je je ziel aan de duivel daarvoor moet verkopen, reacties van platenfirma's, oudgedienden enz. Volgende maand, het derde en laatste deel van Punk in België.

LVD

horizontal rule

BACKSTAGE (BEL) - February 1987

Oef, we zijn er. Deel drie van Punk in België, en daarna is het dus gedaan hé. Nee, het is niet meer nodig me de eerste maanden nog punkplaatjes onder de neus te duwen, na deze aflevering ga ik twee weken op bezinning met mijn complete James Last-collectie, maar eerst nog even de beuk erin, deel drie met andere woorden.

Deze maand gaan we in extremis nog na hoe het zit mt de top 30-aspiraties van de huidige angry young men, wat we ons moeten voorstellen van de steeds duidelijker wordende invloeden van de heavy- of speedmetal op de punk (zien we binnenkort punkgroepen op heavy sound ?), en last but not least, of platenfirma's eigenlijk wel interesse vertonen voor al die hardcore-, deathcore- en metalpunk-bands.

Commerciële doorbraak

Jo de Maeyere mag vooralsnog op beide oren slapen: de kans dat hij binnenkort bij zijn dictieleraar zal moeten te rade gaan om te vragen hoe men in godsnaam woordjes als Xcreta, The Dirty Scums of Eardamage moet uitspreken is klein, heel klein, om niet te zeggen onbestaande. Eigenlijk kon dit al afgeleid worden uit de vorige aflevering, toen alle groepen eensgezind verklaarden de kleinschaligheid hoog in hun vaandel te dragen. Voor alle zekerheid vroegen we toch nog enkele bands of ze nooit in wilde dromen hoopten ooit Jim Kerr te mogen spelen. Eensgezind verklaarden ze echter geen uitverkoop te willen houden. Houen zo ! Dat neemt natuurlijk niet weg dat er geen groepen zijn die het helemaal niet erg zouden vinden als er een doorbraak naar een breder publiek zou komen, maar dan zitten we eigenlijk al bij:

Speedmetal, metalpunk of deathcore

Of what's in a name ? Voor U zich genoodzaakt ziet uw spaarpot open te breken om toch maar die nieuwste Van Dale aan te schaffen, een kleine verduidelijking van die mooie woordjes. Eerst en vooral speedmetal: kan gesimplifieerd voorgesteld worden als een vluggere, hardere vorm van heavy metal. Vervolgens wat we al wisten. Hardcore: de hardere, vluggere vorm van punk. Als we dan de kruising tussen speedmetal en hardcore nemen, komen we tot metalpunk, door sommigen ook omschreven als deathcore. Da's dus duidelijk. Minder duidelijk is waarom de punks van nu te rade gaan bij de heavy metal/speedmetal, vooral dan als we bedenken dat in de begindagen van de punk, punks en heavy metallos zich nogal eens als kat en hond opstelden. In Amerika is die crossover, die kruisbestuiving al een tijdje in zwang, voorprogramma's van heavy metalgroepen worden er al heel vaak verzorgd door punkbands.

Bij ons lijkt er ook wat schot in de zaak te komen. Als Vlaamse exponenten van die beweging noemen we Heibel, Xcreta en in zekere zin ook Eardamage. Bij Eardamage bestaan er plannen voor een elpee, Xcreta heeft er al een, "Patronizing the heterodox". Wij vroegen hen naar het waarom van die crossover. Erwin Van Mol (Xcreta): "We zijn heavymetal-invloeden in onze muziek gaan verwerken omdat we die sound ok vonden, onze muzikale invloeden komen uit de hoek van Slayer, Metallica, Die Kreuzen, On Slaught, Desecration en Destruction. Nogal wat heavy en speadmetal dus. We staan helemaal niet negatief tegenover de groter wordende invloed van heavymeal op de punk, integendeel, we willen zelfs pleiten voor een grotere verdraagzaamheid tussen de verschillende genres. Ik bedoel maar, niemand is er bij gebaat als punks bv. systematisch discofreaks in mekaar zouden slaan, of vice versa. Voor ons zijn alle genres evenwaardig. Eén iets moet je echter wel goed onthouden, en dat is dat de invloeden van heavymetal zuiver muzikaal zijn. We nemen dus in geen geval de tekstonderwerpen over van heavymetal, want die gaan zoals bekend van naïef tot erg macho. We blijven zweren bij de zogezegde punkonderwerpen. Als voorbeeld kan ik citeren: we detest every leader, every law, every nation, the only law we obey, is the law of gravitation." Waarvan akte. Eenzelfde opvatting krijgen we te horen van Marc Verbeeck, van Eardamage. Marc Verbeeck: "Volgens mij zijn die invloeden helemaal geen slechte zaak voor de muzikale evolutie van punk, meer nog, ik vind elke invloed van om het even welk muziekgenre op punk positief. Zo zouden zelfs invloeden van bijvoorbeeld klassieke muziek mogelijk moeten zijn. Zolang er niet geraakt wordt aan de teksten vind ik dat allemaal niet erg. Want daar draait het in feite allemaal om, om die teksten. Of daar nu een paar gitaarsolo's meer of minder bij gedraaid worden, dat is niet belangrijk." Bart D'ooghe, zanger van The Dirty Scums, een groep uit de "gewone" hardcoretraditie, heeft er een andere kijk op. Bart D'ooghe: "Kijk, ergens vind ik dat gewoon dom van die punks. Heavymetal bestaat al tien jaar, en nu pas beginnen ze daar naar te luisteren. Een beetje laat niet ? Op het muzikale vlak betekent het misschien wel een verrijking, al zegt het mij persoonlijk niet zoveel. Als je 't mij vraagt, dan gaat er door die inlassing van al die gitaarsolo's teveel van de kracht, van de gebalde energie van de punk verloren. En daarom kun je volgens mij al die metalpunk, deathcore en wat weet ik nog al niet-groepen in feite geen punkbands meer noemen."

Pro of contra, zeker is dat door die crossover in elk geval een ruimer publiek wordt aangesproken. Mark Verbeeck: "Ja, dat is misschien wel zo, maar dat gebeurt niet doelbewust. Er komen nu wel meer heavymetalfreaks naar optredens, maar anderzijds zie je ook andere punks afhaken. In elk geval, bij die nieuwe gezichten zitten er evenveel toffe gasten en evenveel klootzakken bij als vroeger. In die zin is er dus niet veel veranderd."

Platenfirma's

Of: zoals te voorzien en te verwachten was. Een korte rondvraag bij enkele platenfirma's leert dat er überhaupt weinig of geen belangstelling bestaat om punkgroepen te tekenen ("uit de tijd" en "onverkoopbaar" zijn de meest gehoorde argumenten), maar, zo voegen de meesten er aan toe: onze deuren worden ook niet platgelopen door punkgroepjes met demo's. Te rade dan maar bij Ria Deboodt van Play it again Sam, die weliswaar geen punkplaten uitbrengen, maar in elk geval de Punk Etc.-platen toch distribueren. Hoe ze daar toe gekomen zijn ?

Ria Deboodt: "Heel eenvoudig, Dirk Michiels van Punk Etc. heeft met ons contact opgenomen en daar is een samenwerking uit gegroeid. Daarnaast verdelen wij voor een stuk ook labels als Anything but productions en Antler gewoon omdat wij toch al over een distributienet beschikken en de winkels die wij aan doen sterk geïnteresseerd zijn in die platen. Ze verkopen wel niet zo spectaculair veel, maar toch, het is een vorm van klantenservice. Voeg daar nog aan toe dat we zelf ook klein zijn begonnen. In die beginperiode waren zij een van de ersten om bij ons te tekenen, vandaar dat wij nu zeker niet geneigd zijn om ze te laten vallen, trouwens, de samenwerking verloopt prima."

Plat it again Sam lijkt dan ook het aangewezen label om in de toekomst eventuele succesvolle punkgroepen te tekenen.

Ria Deboodt: Ja, dat zou kunnen, als er dan toch één van die groepen groot zou worden dan zouden wij waarschijnlijk wel toehappen. Dat is bv. ook gebeurd met The Neon Judgement, die zaten aanvankelijk als kleine groep ook bij Anything but productions, tot ze dan in een stroomversnelling terechtkwamen en ze Anything but boven het hoofd groeiden. Als er iets dergelijks zou gebeuren met één van de groepen van Punk Etc. bv. zouden wij die ook waarschijnlijk wel overnemen."

Punk in België ook in '87 ? Als het aan de groepen, het publiek, Punk Etc. en PiaS ligt: zeker, maar sorry, hier eindigt ons dossier. James Last, here we come !!

LVD